شاه‌نشین ترمه یکی از مجموعه‌های نشیمنی‌ است که از زمان گذشته تاکنون بسیار مورد توجه دیزاین خانه سنتی ایرانی می‌باشد. همانطور که از نام شاه‌نشین پیداست این نشیمن در زمان‌ گذشته، مخصوص افراد بزرگ در خانواده محسوب می‌شده. این نشیمن شامل کوسن‌ها، پشتی‌ها و تشک‌هایی است که قالبا که از جنس ترمه ساخته می‌شوند.

ترمه‌هایی که برای ساخت شاه‌نشین استفاده می‌شود، عمدتا از جنس مرغوب و اعلا ایرانی می‌باشد. ترمه یکی از مشهور‌ترین پارچه‌هایی است که اولین بار در ایران متولد شد و پس‌ از آن، به کشور‌های دیگر صادر شد.

شاه‌نشین‌ها از زمان‌های دور در انواع چیدمان‌های ایرانیان حضور داشته‌اند. در گذشته شاه‌نشین‌ عمدتا در خانه‌های اشرافیان و بزرگان رویت می‌شد.

امروزه می‌توان آن را در مکان‌های مختلفی مانند، رستوران‌ها، چای خانه‌ها، منازل و … مشاهده کرد. نشیمن‌های شاه‌نشین عموما در خانه‌هایی که با سبک‌های سنتی و ایرانی چیده می‌شوند، بیشتر دیده می‌شود.

استفاده از شاه‌ نشین ترمه در دیزاین سنتی:

از جمله دکوراسیون‌هایی که بسیار مورد مصرف اکثر افراد قرار می‌گیرد دکوراسیون سنتی ایرانی‌ست. اگر کمی با صنعت مد و دیزاین آشنا باشید، می‌توانید به سادگی و با رعایت اصول مختلف، خانه خود را به کمک این سبک بچینید.

این طراحی عمدتا به صورت‌های گوناگون شکل می‌گیرد. می‌توانید با انتخاب محصول‌هایی مانند ترمه و … تا حد قابل قبولی حال و هوای گذشته ایرانیان را در خانه خود ایجاد کنید. اما قبل از آن باید یکی از اصلی‌ترین کالای سنتی ایران را بشناسیم.

ترمه چیست؟!

ترمه یکی از انواع پارچه‌های ایرانی‌ست که از زمان صفویان به علت ارزش زیادش، بیشتر در دسترس افراد بزرگ و مهم قرار می‌گرفت. در آن زمان، ترمه به صورت دستباف و یا ابریشم‌های اصل بافته می‌شد. در واقع بافندگان ابتدا پشم را به نخ تبدیل کرده و پس‌ از سفید کردن آن، با استفاده از رنگ‌های طبیعی، به رنگ مورد نظر در می‌آورند. سپس ترمه‌ها به صورت تار و پود وار به همراه ابریشم بافته می‌شوند و سپس به یکی از زیباترین عناصر دکوراسیون ایرانی تبدیل میشود.

تفاوت بافت ترمه از گذشته با امروزه این می‌باشد که، امروزه ترمه، بیشتر به صورت ماشینی و با الیافی مانند ویسکوز و پلی‌استر بافته می‌شود. از مهم‌ترین جاهایی که به بافت ترمه می‌پردازد می‌توان به صنایع دستی یزد اشاره کرد.

جالب است بدانید که ترمه بیشتر از هر چیزی شبیه به فرش است و علت آن، داشتن تار و پود می‌باشد.

روش شناختن ترمه اصل:

از آنجایی که ترمه به عنوان پارچه‌ای با ارزش و مورد توجهی شناخته می‌شود، امکان دارد، پارچه‌هایی مشابه با آن را اشتباها به جای ترمه به شما بدهند و یا ترمه‌های بی‌کیفیت را به عنوان جنس اعلا به شما بفروشند. بنابراین برای شناختن جنس ترمه‌های مرغوبی که برای شاه‌نشین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد باید اطلاعاتی درباره انواع ترمه‌ها و روش شناختن کیفیت‌های مطلوب آن‌ها داشته باشید.

ترمه‌هایی که در یزد به فروش می‌رسد، با کیفیت‌های مختلفی تولید می‌شود که در صورت مبتدی بودن، تشخیص آن‌ها از یکدیگر سخت خواهد بود.

بهترین ترمه‌ای که امروزه کمتر یافت می‌شود، ترمه‌های دستبافت است که با ابریشم‌های مرغوب بافته می‌شود. این ترمه‌ها عموما طرح‌هایی بسیار پرجلا و با جنس‌هایی بسیار نرم هستند.

نوع دیگری از ترمه‌ها

ترمه از جنس ویسکوز و یا ابریشم مصنوعی هستند که به صورت ماشینی بافته می‌شوند. یکی از محاسن ویسکوز‌ها نسبت به سایر الیاف مصنوعی، درخشندگی و ظرافت بیشتر آن‌ها است. بنابراین مطلوب است که ترمه‌های ماشینی که در شاه‌نشین‌ها به کار می‌رود، تماما از جنس ابریشم مصنوعی باشند.

یکی از روش‌هایی که به وسیله آن می‌توانید نخ ابریشم اصل در ترمه‌‌ها را از ویسکوز تشخیص دهید، سوزاندن تکه‌ای از نخ آن پارچه می‌باشد.

ابریشم اصل در ترمه‌های مرغوب، زمانی که بسوزد بویی مشابه بوی سوختن مو داشته، به آهستگی می‌سوزد و سپس پودر می‌شود. این در حالی می‌باشد که ویسکوز‌ها بوی سوختن کاغذ را تداعی می‌کنند و مانند پلاستیک جمع می‌شوند.

به طور کلی، زخمت و سفت بودن در ترمه‌هایی که تنها با ابریشم بافته شده باشند و الیاف دیگری در کنار آن‌ها به کار نرفته باشد، می‌تواند نشانه‌ای از تقلبی بودن آن‌ها باشد‌‌. علاوه بر این مورد، در ترمه‌هایی که مرغوب باشند، رنگ‌های مصنوعی به کار نمی‌رود. اما متاسفانه امروزه در صورتی که کسی تبحری در شناختن رنگ‌ها و یا ترمه‌های اصل نداشته باشد، تشخیص تقلبی نبودن آن‌ها، از روش تشخیص رنگ کار دشواری خواهد بود.

از دیگر مواردی که می‌توان برای تشخیص ترمه‌های اصل به کار برد، تراکم آن‌هاست. همانطور که می‌دانید هرچه تراکم ترمه‌ها بیشتر باشد، نشان از ظرافت بیشتر و زیبایی طرح‌های آن، دارد. بنابراین می‌توانید با دقت به بافت ترمه در شاه‌نشین‌ها به تراکم آن پی ببرید و اصل بودن آن را تشخیص دهید. در صورت پایین بودن تراکم بافت‌ در ترمه می‌توان به تقلبی بودن ترمه شک کرد‌.