خرید ظروف میناکاری روی سفال و مس

 میناکاری

میناکاری یکی از هنرهای دستی اصیل ایرانی است که با استفاده از مینا و حرارت آتش روی انواع ظروف فلزی مخصوصا ظروف مسی طرح و نقش دلخواه حک می‌شود. این هنر از قدمت بسیار زیادی برخوردار بوده و شواهد گواه می‌هند که سیر تکامل خود را در ایران و به دست هنرمندان ایرانی پشت‌سر گذاشته است.

در شمار هنرهای دستی و به ثبت ملی رسیده ایرانی، هنرهایی نظیر ظروف مینا، ظروف فیروزه کوبی، ظروف قلم زنی و غیره جذابیت و زیبایی چشم‌نوازی دارند، و با گذر این همه زمان از قدمت آن‌ها همچنان زیبا و نفیس هستند.

میناکاری چیست؟

میناکاری یکی از هنرهای اصیل ایرانی است که از ماده‌ای به نام مینا برای ایجاد طرح روی کاشی و فلز استفاده می‌شود. ظروفی که با استفاده از مینا و آتش جذابیت و زیبایی بالایی دارند و چشم هر زیبا پسند هنردوست را مجذوب خود می‌کنند. هنر مذکور جزو با‌ ارزش‌ترین صنایع دستی یزد به شمار می‌رود و زیباترین آثار هنری خلق شده در این حیطه متعلق به همین استان است. 

تاریخچه هنر آتش و خاک 

هنرمندان این عرصه و تاریخ‌دانان بر این باور هستند که تاریخچه هنر میناکاری به زمان شروع ساخت کاشی برمی‌گردد. این باور از وجود یک وجه اشتراک بارز بین دو هنر نام برده نشات می‌گیرد. به عبارت دیگر رنگ‌هایی که برای ساخت کاشی کاربرد دارند؛ همان رنگ‌هایی هستند که در ساخت مینا نیر استفاده می‌شوند.

از آنجایی که آغاز ساخت کاشی در کشور ما به دوره اشکانیان برمی‌گیرد، منشا استفاده از مینا برای ایجاد طرح روی ظروف را نیز همان دوره می‌دانند. برخی نیز معتقد هستند که هنر فوق از منشأ متعلق به ایران نبوده است.

زیرا باتوجه به، آثار برجای مانده از ۴۵۰ سال پیش از میلاد مسیح، بر این باور هستند که پیشینه آن به روم باستان برمی‌گردد. اما از آنجایی که سیر تکاملی خود را در ایران، مخصوصا شهر زنده‌رود طی کرده و پشت‌سر گذاشته است؛ به نام ایرانیان شناخته می‌شود.

روش‌هایی مختلف خلق طرح روی ظروف با مینا

همانطور که متوجه شدید؛ هنر میناکاری قدمت کهنی دارد. بنابراین در طول زمان با پیشرفت دانش بشری، شیوه‌های ایجاد نقوش روی ظروف نیز دچار تغییراتی شده که حاصل آن وجود روش‌های مختلف برای خلق این هنر بر ظروف است.

در ادامه مطالب ما برخی از رایج‌ترین روش‌های استفاده از مینا برای طراحی و ایجاد نقوش و اشکال مختلف روی ظروف را معرفی خواهیم کرد.

• مینای حجره‌بندی

در روش حجره‌بندی از مفتول‌های فلزی استفاده می‌شود. به نحوی که ابتدا مفتول‌های فلزی بر سطح کار لحیم شده و سپس بین آن‌ها با رنگ‌های مختلف مینا پر می‌شود. سپس ظرف وارد کوره مخصوص شده و تحت حرارت قرار ‌می‌گیرد.

اما از آنجایی که فلز در برابر حرارت سیاه می‌شود؛ بیش از ورود ظرف به کوره روی فلزهای مفتولی را با مینای بی‌درنگ پوشش داده و پس از اتمام کار، سطح فلزهای مفتولی پولیش می‌شوند.

• مینای نقاشی

در این روش که رایج‌تربن شیوه میناکاری نیز است، ابتدا با کمک ورقه مس اشکال دلخواه را روی زمینه کار ایجاد می‌کنند. سپس برای افزایش کیفیت کار ابتدا ورقه مسی را تاب داده و آنگاه دوغاب می‌دهند.

حال در گام بعدی لازم است که ورقه مسی سه بار لعاب داده شود. پس از آنکه روی لعاب آمادگی مطلوب برای نقاشی را پیدا کرد، طرح مورد نظر روی آن نقاشی شده و ظرف مواد کوره می‌شود.

بسته به شرایط و کسب نتیجه دلخواه تعداد دفعات قرارگیری ظرف در کوره متفاوت بوده و ممکن است تا ۴ الی ۵  بار هم لازم باشد. مثلاً کارهای که به طلا کاری نیز نیاز دارند، باید تا ۵ مرحله وارد کوره شده و حرارت ببینند.

• مینای مرصع

در مینای مرصع از دانه‌هایی به شکل یاقوت با رنگ‌بندی مختلف استفاده می‌شود. در این روش معمولا آن قسمت از ظرف که قرار است دانه‌های یاقوت رنگی روی آن چسبانده شوند، نباید لعاب ببیند. زیرا در غیر این‌صورت دانه‌ها آنچنان که باید زیبا و جذاب به‌نظر نمی‌رسند. ناگفته نماند که این سبک مینا امروزه چندان باب نیست.

• مینای برجسته

در روش مینای برجسته هنرمند ابتدا با کمک هنر قلم‌زنی اشکال برجسته که دارای زاویه‌ای باز هستند را روی ظروف ایجاد می‌کنند. به‌نحوی که بعد از استفاده رنگ و لعاب مینا، یک برجستگی مایل روی ظروف خلق می‌شود.

• مینای مشبک یا پنجره‌ای

در روش مشبک که ظریف‌ترین سبک این هنر نیز است از مینای شفاف برای خلق طرح روی ظرف نقره و طلا استفاده می‌شود. به نحوی که در صورت قرار گیری ظرف در مجاورت نور از هر دو طرف آن جلب توجه می‌کند. این سبک معمولا برای ساخت لوازم زینتی نظیر گوشواره و آویز کاربرد دارد.  

• مینای شکری

در مینای شکری ابتدا ظروف مسی را با استفاده از مینا یا لعاب سفید می‌پوشانند. سپس با رنگ دلخواه تمام سطح آن را رنگ کرده و وارد کوره می‌کنند. پس از آنکه از نظر استادکار این حرفه، مس لعاب شده به اندازه کافی در کوره حرارت دید، با کمک مداد سفید طرح مورد نظر روی آن حک می‌شود.