یکی از چیزهایی که اغلب افراد پس از خرید یا شست‌وشوی فرش با آن مواجه می‌شوند، پیدا کردن راهی برای کنترل ریشه‌های فرش و منظم و مرتب نگه داشتن آن است. در صورتی که ریشه فرش به طور شلخته و نامرتب دیده شود از زیبایی فرش و جذابیت دکوراسیون منزل کاسته می‌شود. از طرف دیگر این شلختگی ریشه فرش در طولانی مدت باعث پوسیدگی، پارگی و به طور کلی آسیب رسیدن‌ به خود فرش می‌شود. به همین منظور محصولات مختلفی تحت عنوان محافظ ریشه فرش تولید می‌شوند که در این مطلب تلاش می‌کنیم مزایای استفاده از آن‌ها را بررسی کرده و انواع آن را معرفی کنیم. در نهایت نیز نحوه استفاده و نصب محافظ ریشه فرش را آموزش خواهیم داد.

 

انواع ریشه فرش و دلایل آسیب رسیدن به آن

فرش‌ها علاوه بر این که در جنس، طرح و رنگ، ابعاد و نحوه بافت متفاوت هستند از نظر نوع ریشه نیز تفاوت‌هایی دارند. ریشه‌های فرش تنوع بالایی دارند که از این بین می‌توان به ریشه‌های ساده، ریشه‌های گره‌دار، ریشه‌های توری، ریشه‌های حلقه‌ای، ریشه‌های گیس‌بافت و… اشاره کرد. به طور کلی ریشه‌ها در محافظت از فرش و افزایش طول عمر آن نقش موثری ایفا کرده و از ساییدگی و باز شدن بافت فرش جلوگیری می‌کنند. اما اگر ریشه‌ها به مدت طولانی در معرض رطوبت قرار بگیرند یا با مواد شیمیایی، گرد و خاک و آلودگی‌های مختلف تماس پیدا کنند دچار پوسیدگی و پارگی می‌شوند. همچنین قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید نیز می‌تواند در طولانی مدت باعث فرسودگی ریشه فرش شود. موثرترین راهکاری که برای جلوگیری از این اتفاق وجود دارد، استفاده از انواع محافظ ریشه فرش است. در ادامه با این وسیله کاربردی بیشتر آشنا خواهیم شد.

محافظ ریشه فرش

محافظ ریشه فرش

محافظ ریشه فرش چیست

این محافظ نوعی پوشش است که بر سطح ریشه‌های فرش قرار می‌گیرد و از فرسایش و آلوده‌ شدن ریشه‌های فرش در طولانی مدت جلوگیری می‌کند. این ابزار لایه‌ای محافظ بر ریشه فرش ایجاد کرده که علاوه بر افزایش دوام باعث زیبایی و استحکام فرش نیز می‌شود. گرد و خاک، رطوبت، نور مستقیم خورشید و تماس با مواد شیمیایی می‌توانند سبب پوسیدگی و فرسایش ریشه‌های فرش شده‌ و به مرور بافت فرش را دچار آسیب کنند. همچنین ممکن است بر اثر تردد زیاد یا جارو کشیدن‌، ریشه‌های فرش آسیب دیده و یا حتی جدا شوند. به همین دلیل استفاده از محافظ ریشه فرش راهکار بسیار موثری برای افزایش طول عمر و حفظ استحکام فرش‌ است.

بسیاری از افراد از چسب پهن برای ایجاد یک لایه محافظ بر ریشه‌های فرش استفاده می‌کنند که با این کار نه تنها سلامت ریشه‌ها حفظ نمی‌شود بلکه مواد شیمیایی موجود در چسب در طولانی مدت به ریشه‌ها آسیب می‌رساند. به علاوه گرد و غبار به راحتی از میان درزها و شیارهای چسب عبور کرده و باعث آلودگی و زرد شدن ریشه فرش می‌شود. به همین دلیل انواع محافظ‌ها می‌توانند جایگزین مناسبی برای این روش حفاظت از ریشه فرش باشند.

انواع محافظ ریشه فرش

این محصولات در انواع مختلفی تولید شده و هر کدام از انواع آن جنس و ویژگی‌های متفاوتی دارد که شما می‌توانید بر اساس سلیقه و نیاز خود یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. انواع محافظ ریشه فرش شامل این موارد می‌شود:

محافظ ریشه پلاستیکی

یکی از انواع محافظ ریشه، محافظ ریشه پلاستیکی است که بدون رنگ و شفاف بوده و به همین دلیل می‌توان به راحتی ریشه‌های فرش را از درون آن مشاهده کرد. این محافظ ریشه از ورود گرد و غبار و کثیف شدن ریشه‌ها جلوگیری کرده و به زیبایی و نظم ریشه‌های فرش نیز کمک می‌کند. این مدل از محافظ ریشه با استحکام زیادی از هر دو طرف به حاشیه ریشه‌های فرش می‌چسبد. و به هیچ عنوان هنگام جارو کشیدن یا عبور و مرور از آن جدا نمی‌شود. اگر به دنبال محافظی هستید که علاوه بر حفظ پاکیزگی و سلامت ریشه‌های فرش، باعث افزایش زیبایی و جذابیت آن نیز بشود می‌توانید با خیال راحت محافظ ریشه پلاستیکی را انتخاب کنید.

محافظ پلاستیکی

محافظ پلاستیکی

محافظ ریشه توری

نوع دیگری از محافظ ریشه که این مدل نیز با استفاده از پلاستیک ساخته‌ می‌شود محافظ ریشه توری است. این محافظ ریشه به دلیل وجود منافذ و بافت توری خود باعث افزایش جریان هوا بین ریشه‌ها شده‌ و از پوسیدگی و بیدزدگی آن‌ها جلوگیری می‌کند. این مدل علاوه بر جلوگیری از کثیف شدن و شلختگی ریشه‌ها با وجود منافذی که بر سطح خود دارد از عبور گرد و غبار جلوگیری کرده اما جریان هوا را از خود عبور می‌دهد و اینگونه مانع فرسایش ریشه فرش می‌شود. محافظ‌های توری و پلاستیکی با عنوان محافظ یا کاور شیشه‌ای نیز شاخته می‌شود که به دلیل شفافیت آن‌هاست.

محافظ توری

محافظ توری

محافظ ریشه لیفه‌ای

این مدل با استفاده از پارچه تهیه می‌شود و معمولا از متقال و یا نخ برای ساخت آن استفاده می‌کنند. جنس پارچه‌ای این محافظ ریشه باعث می‌شود که هوا به خوبی در بین ریشه‌ها جریان داشته باشد و همین موضوع مانع پوسیدگی ریشه‌ها در طولانی مدت می‌شود. این نوع از محافظ ریشه گزینه بسیار مناسبی برای محافظت از ریشه فرش دستباف محسوب می‌شود. محافظ ریشه لیفه‌ای مانع پوسیدگی و بیدزدگی فرش شده‌‌ و از آسیب‌های فیزیکی مختلف نیز که ممکن است بر اثر تردد یا جارو کشیدن‌ رخ دهند، جلوگیری می‌کند.

محافظ لیفه‌ای

محافظ لیفه‌ای

مزایای استفاده از محافظ ریشه فرش

همانطور که گفتیم حفاظت و نگهداری مناسب از ریشه‌های فرش باعث افزایش طول عمر فرش و عدم ساییدگی و فرسایش فرش می‌شود. به همین دلیل استفاده از محافظ ریشه ضرورت پیدا می‌کند. اما استفاده از این وسیله مزایای زیادی دارد که در ادامه آن‌ها را مرور می‌کنیم:

افزایش عمر مفید ریشه فرش

در فرش‌های دستباف و برخی از فرش‌های ماشینی، ریشه فرش به نوعی ستون فرش محسوب شده‌ و هر گونه پوسیدگی و فرسایش در آن به سرعت به کل فرش سرایت می‌کند. به همین دلیل نگهداری از ریشه فرش و از استفاده از محافظ ریشه می‌تواند عمر مفید فرش شما را افزایش داده‌ و از پوسیدگی و بیدزدگی آن جلوگیری کند.

جلوگیری از تغییر رنگ ریشه فرش

اغلب ریشه فرش بدون محافظ پس از مدتی تغییر رنگ داده‌ و زرد و کدر می‌شود. حتی پس از شست‌وشو و تمیز کردن فرش نیز نمی‌توان رنگ سفید و درخشان ریشه‌ها را بازگرداند. مزیت دیگری که محافظ ریشه فرش دارد، جلوگیری از همین تغییر رنگ و کثیف و کدر شدن ریشه فرش است. با نصب آن هیچ گونه گرد و غبار و آلودگی به ریشه‌های فرش نمی‌رسد و به همین دلیل دیگر خبری از تغییر رنگ نخواهد بود.

نگهداری از فرش ایرانی

نگهداری از فرش ایرانی

افزایش زیبایی و جذابیت فرش

یکی از چیزهایی که موجب کاهش زیبایی فرش و دکوراسیون منزل می‌شود، شلختگی و کثیفی ریشه‌های فرش است. حتی استفاده از چسب پهن نیز شرایط را بدتر کرده و موجب کثیف شدن و تغییر رنگ ریشه‌ها می‌شود و برای مرتب کردن ریشه‌ها راهکار مناسبی نیست. در چنین شرایطی استفاده از محافظ ریشه فرش می‌تواند به تمام دغدغه‌های شما پایان دهد. محافظ ریشه علاوه بر جلوگیری از پوسیدگی ریشه‌ها، نظم و ترتیب آن‌ها را حفظ کرده و مانع تغییر رنگ آن‌ها می‌شود. وجود ریشه‌های صاف و یکدست و خوش‌رنگ می‌تواند جلوه بی‌نظیری به حاشیه‌های فرش شما بدهد و باعث زیبایی هر چه بیشتر منزل‌تان گردد.

کاهش هزینه‌ها

اگر نتوانیم به شکل مناسبی از ریشه فرش مراقبت کنیم در طولانی مدت با پوسیدگی، بیدزدگی و فرسایش آن مواجه می‌شویم. در چنین شرایطی ترمیم فرش یا قالی هزینه‌های بسیار بالایی به همراه خواهد داشت و بعد از ترمیم نیز از ارزش فرش کاسته خواهد شد. هزینه خرید محافظ ریشه فرش در برابر هزینه ترمیم بسیار ناچیز است و می‌توان با صرف کم‌ترین هزینه عمر فرش خود را افزایش داد. به خصوص اگر فرش دستباف یا عتیقه و با ارزشی دارید، تلاش کنید با استفاده از محافظ ریشه فرش مانع پوسیدگی و فرسایش آن شوید.

ریشه فرش

ریشه فرش

افزایش مقاومت ریشه

ممکن است ریشه فرش شما بر اثر عبور و مرور افراد و یا جارو کشیدن‌، دچار آسیب‌های فیزیکی شود. با جدا شدن یک نخ از ریشه‌های فرش به مرور بافت فرش باز شده‌ و در نهایت آسیب فراوانی به آن وارد می‌شود. پس نمی‌توان ریسک کرده و ریشه‌های فرش را بدون محافظ و آزاد گذاشت. محافظ ریشه به شکل موثری مقاومت ریشه‌ها را افزایش داده‌ و در اثر اصابت اشیاء تیز و برنده و یا جابه‌جایی اجسام بر سطح فرش نیز آسیبی به ریشه فرش وارد نخواهد شد.

جلوگیری از تماس رطوبت با ریشه

همانطور که می‌دانید عامل اصلی پارگی، بیدزدگی و فرسودگی فرش و قالی رطوبت است. رطوبت می‌تواند به طور گسترده‌ای باعث پوسیدگی ریشه و سپس خود فرش شود. حتی ممکن است بر اثر ریختن‌ مایعات بر سطح فرش یا روی ریشه‌ها، شرایط برای رشد بید فراهم شود. این موضوع اهمیت استفاده از محافظ ریشه فرش را دو چندان می‌کند. این وسیله لایه حفاظتی موثری در برابر رطوبت ایجاد می‌کند و مانع تماس رطوبت با ریشه فرش می‌شود.

 

نحوه استفاده و نصب محافظ ریشه فرش

استفاده و نصب محافظ ریشه فرش پیچیدگی خاصی ندارد و شما می‌توانید بدون کمک افراد متخصص آن را نصب کنید. اولین نکته در خرید محافظ ریشه در نظر گرفتن‌ ابعاد و اندازه فرش است. سپس باید از بین انواع محافظ ریشه بنا بر سلیقه و نیازتان یکی را انتخاب کنید. حالا باید با استفاده از یک برس یا هر ابزار دیگری به خوبی ریشه‌ها را مرتب و یکدست کنید. اگر از محافظ پلاستیکی یا توری استفاده می‌کنید، می‌توانید فرش را تا زده‌ و پس از مرتب کردن‌ ریشه‌ها محافظ را به حاشیه پایین ریشه‌ها به خوبی بچسبانید. حالا به آرامی قسمت تا شده‌‌ را برگردانید و دقیقا همین کار را در طرف دیگر تکرار کنید.

اما محافظ لیفه‌ای به شکل دیگری نصب می‌شود. برای نصب این مدل از نخ و سوزن استفاده می‌کنیم و به دقت محافظ را به لبه‌های فرش می‌دوزیم. این کار را ابتدا با قسمت پشتی فرش و سپس با قسمت رویی آن انجام می‌دهیم. محافظ لیفه‌ای به نسبت دو نوع دیگر از دوام بیشتری برخوردار است. پس از نصب محافظ ریشه فرش دغدغه‌های شما درباره مرتب کردن و سالم نگه داشتن ریشه‌های فرش تمام خواهد شد.

نگهداری فرش

نگهداری فرش

جمع‌بندی

در این مطلب متوجه شدیم سلامت ریشه فرش در افزایش طول عمر فرش موثر است و با ایجاد پوسیدگی و فرسایش در آن، بافت فرش نیز دچار آسیب‌های جدی می‌شود. راهکار مناسبی که برای مراقبت از ریشه فرش وجود دارد، استفاده از انواع محافظ ریشه فرش است. این محصول در انواع پلاستیکی، توری و پارچه‌ای تولید می‌شود که هر کدام از این موارد به گونه‌ای موجب افزایش استحکام، مقاومت و زیبایی ریشه فرش می‌شود. در نهایت اگر شما نیز از شلختگی و کثیف شدن ریشه‌های فرش منزل‌تان خسته شده‌اید، می‌توانید به سادگی با استفاده از محافظ ریشه فرش، مشکل خود را برطرف کنید.